Abstrakt:

Celem badań było określenie wpływu wstępnej obróbki cieplnej badanych włókien poliakrylonitrylowych na ich właściwości sorpcyjne w stosunku do wybranych barwników zasadowych i zawiesinowych. Badania prowadzono na włóknach produkowanych w skali przemysłowej, używając barwników o dużym znaczeniu aplikacyjnych, różniących się właściwościami dyfuzyjnymi cząsteczek oraz mechanizmem wiązania z tworzywem włókna. Obróbkę termiczną prowadzono w różnych mediach (powietrze, woda, para wodna), w różnych wariantach temperatury i czasu jej trwania. W badaniach zastosowano metody pomiarowe, pozwalające oceniać zmiany parametrów budowy cząsteczkowej i nadcząsteczkowej tworzywa włókien: metodę spektroskopii absorpcyjnej w podczerwieni, metodę pomiaru krytycznego czasu rozpuszczania włókien, metodę densytometryczną oraz metodę mikroskopii interferencyjno-polaryzacyjnej. Zmiany zdolności sorpcyjnej włókien analizowano z punktu widzenia poprawy efektywności wykorzystania barwników i skrócenia czasu barwienia w oparciu o wartości wskaźnika sorpcji Cb oraz kinetycznych wskaźników sorpcji: t0,5 dla barwnika zasadowego i t0,7 dla barwników zawiesinowych.