Abstrakt:

W pracy przedstawiono dobór optymalnej (najlepszej) obróbki cieplno-chemicznej stalowego prowadnika przędzy przędzarki obrączkowej z zastosowaniem metody postępowania optymalizacyjnego ze względu na przyjęte kryteria z uwzględnieniem ich ważności. Prowadniki przędzy przędzarki obrączkowej wykonano z trzech rodzajów stali i poddano następującym rodzajom obróbki cieplno-chemicznej: 50SiCr4 (chromowaniu, borowaniu i tytanowaniu dyfuzyjnemu), 41CrAlMo7 (azotonasiarczaniu i azotowaniu) oraz C45 (borowaniu dyfuzyjnemu). Jako kryteria oceny przyjęto jednostkowy koszt wytwarzania oraz sześć kryteriów jakości wytwórczej: cztery parametry struktury geometrycznej powierzchni (Rq, Rp, RΔq, rw) i maksymalną twardość na powierzchni HV0,1 oraz głębokość utwardzenia warstwy wierzchniej gww. Wartości kryteriów ocen uzyskane z obliczeń i pomiarów poddano normalizacji. Do określenia ważności przyjętych do oceny kryteriów wykorzystano wiedzę ekspertów oraz macierz ważności B wyznaczoną metodą Saaty’ego, polegającą na porównaniu kolejnych par kryteriów. Stosując metodę Powera znaleziono wartości własne macierzy B i odpowiadające im współrzędne yt wektora własnego, które są równocześnie wagami odpowiadających kryteriów. Następnie utworzono decyzje unormowane przez podniesienie każdego składnika ocen unormowanych do potęgi równej odpowiedniej wadze. W ostatnim etapie utworzono jedno uszeregowanie optymalne, którego składnikami są najmniejsze s-te składniki poszczególnych decyzji d1, d2, …, dm. Wariantem najlepszym obróbki cieplno-chemicznej jest ten, któremu odpowiada największy składnik uszeregowania optymalnego, w naszym przypadku jest to borowanie dyfuzyjne.