Abstrakt:

Wśród bezkręgowców są owady zdolne produkować oprzęd, mogący stać się alternatywą dla nici pajęczych. Larwy chruściki wykorzystują wielofunkcyjne jedwabne włókna do wytwarzania sieci łownych oraz rurkowatego kształtu konstrukcji mieszkalnych. Wiele gatunków zwykło budować swoje konstrukcje łowne w rzekach o silnym prądzie. To nasuwa przypuszczenia, że włókna chruścikowe muszą być wytrzymałe. Niestety, dotychczasowe badania prowadzone nad oprzędem Trichoptera dotyczyły jedynie kształtu sieci oraz geometrii oczek. Praca niniejsza przedstawia wstępne wyniki dotyczące niektórych parametrów morfologicznych nici chruścikowych oraz ich wytrzymałości. Badany był produkt gruczołów przędnych pochodzący od Hydropsyche pellucidula – jednego z najpospolitszych chruścików, występujących w nizinnych rzekach Polski. Nasze badania wykazały, że włókna chruścikowe charakteryzują się kołowym przekrojem poprzecznym o średniej wartości średnicy około 10 μm. Wytrzymałość oprzędu wyniosła średnio 45 cN/tex (5.7⋅109 N/m2) i jest to wynik porównywalny z wytrzymałością nici pajęczynowych większości pająków.